Η Σημασία του Business Continuity στην Δημιουργία Κυβερνοανθεκτικότητας - Νίκος Γεωργόπουλος

31/08/2025 21:02

Στη σημερινή ψηφιακή εποχή, όπου οι τεχνολογικές εξελίξεις επιταχύνονται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, η διασφάλιση της επιχειρησιακής συνέχειας (Business Continuity) έχει γίνει πιο κρίσιμη από ποτέ, ιδίως στον τομέα της κυβερνοασφάλειας. Η κυβερνοανθεκτικότητα αναφέρεται στην ικανότητα ενός οργανισμού να αντέχει, να ανακάμπτει και να προσαρμόζεται στις κυβερνοαπειλές. Όπως υπογραμμίζει η ετήσια έκθεση της IBM, "Cost of a Data Breach Report 2025", η υιοθέτηση της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) φέρνει τόσο νέες ευκαιρίες όσο και πρωτόγνωρους κινδύνους, καθιστώντας την επιχειρησιακή συνέχεια απαραίτητο πυλώνα για την επιβίωση και την ευημερία των οργανισμών.

Το Μεταβαλλόμενο Τοπίο Απειλών

Το τοπίο των απειλών έχει μεταμορφωθεί δραματικά τα τελευταία είκοσι χρόνια. Ενώ παλαιότερα οι παραβιάσεις οφείλονταν κυρίως σε χαμένες ή κλεμμένες συσκευές (45% πριν από δύο δεκαετίες), σήμερα κυριαρχούν κακόβουλες δραστηριότητες όπως το phishing, οι απειλές από εσωτερικούς παράγοντες, και οι λανθασμένες διαμορφώσεις στο cloud. Πρόσφατα, οι επιθέσεις ransomware σημείωσαν κατακόρυφη αύξηση, φτάνοντας το μέσο κόστος των 5,08 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ στην φετινή έκθεση.

Η εισαγωγή της Τεχνητής Νοημοσύνης έχει εντατικοποιήσει περαιτέρω αυτή την κλιμάκωση. Οι επιτιθέμενοι χρησιμοποιούν πλέον την παραγωγική AI (generative AI) για να τελειοποιήσουν και να επεκτείνουν τις εκστρατείες phishing και τις επιθέσεις "deepfake". Η έκθεση αποκαλύπτει ότι το 16% των παραβιάσεων περιελάμβανε επιτιθέμενους που χρησιμοποιούσαν AI, κυρίως για phishing (37%) και επιθέσεις deepfake (35%). Αυτή η "κούρσα εξοπλισμών" της AI απαιτεί από τους οργανισμούς να είναι εξίσου ευέλικτοι και προνοητικοί στην άμυνά τους.

Οι Επιπτώσεις των Παραβιάσεων Δεδομένων στην Επιχειρησιακή Συνέχεια

Οι παραβιάσεις δεδομένων έχουν σημαντικές οικονομικές και λειτουργικές επιπτώσεις. Το μέσο παγκόσμιο κόστος μιας παραβίασης δεδομένων μειώθηκε για πρώτη φορά τα τελευταία πέντε χρόνια, φτάνοντας τα 4,44 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, κυρίως λόγω της ταχύτερης συγκράτησης των παραβιάσεων με τη βοήθεια της AI. Ωστόσο, οι ΗΠΑ αποτελούν εξαίρεση, με το κόστος να εκτοξεύεται στα 10,22 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, λόγω αυστηρότερων ρυθμιστικών προστίμων και αυξημένων δαπανών ανίχνευσης.

Ο τομέας της υγείας παραμένει ο πιο ακριβός για παραβιάσεις, με μέσο κόστος 7,42 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, και τον μεγαλύτερο χρόνο για την αναγνώριση και συγκράτηση μιας παραβίασης (279 ημέρες). Επιπλέον, ένα συντριπτικό 86% των οργανισμών βίωσε λειτουργική διακοπή λόγω παραβίασης δεδομένων. Αυτές οι διακοπές επηρεάζουν την επεξεργασία παραγγελιών, την εξυπηρέτηση πελατών και την παραγωγή, υπογραμμίζοντας την άμεση σύνδεση με την επιχειρησιακή συνέχεια.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη ως Εργαλείο Κυβερνοανθεκτικότητας

Ενώ η AI δημιουργεί νέες απειλές, αποτελεί επίσης ένα ισχυρό εργαλείο για την ενίσχυση της κυβερνοανθεκτικότητας. Οι ομάδες ασφαλείας που χρησιμοποιούν εκτενώς την AI και την αυτοματοποίηση κατάφεραν να μειώσουν τον χρόνο ανάκαμψης από παραβιάσεις κατά 80 ημέρες και το μέσο κόστος κατά 1,9 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. Αυτή η ταχύτερη αναγνώριση και συγκράτηση, που μειώθηκε κατά 80 ημέρες σε σύγκριση με οργανισμούς χωρίς AI, μεταφράζεται άμεσα σε οικονομικά οφέλη και βελτιωμένη συνέχεια των λειτουργιών. Η έκθεση δείχνει ότι οι εσωτερικές ομάδες ασφαλείας έχουν βελτιώσει σημαντικά την απόδοσή τους, ανακαλύπτοντας το 50% των παραβιάσεων, έναντι του 42% πέρυσι.

Το Χάσμα στην Εποπτεία της AI: Μια Απειλή για την Επιχειρησιακή Συνέχεια

Παρά τα οφέλη, η έκθεση επισημαίνει ένα ανησυχητικό χάσμα στην εποπτεία της AI. Οι οργανισμοί παρακάμπτουν την ασφάλεια και τη διακυβέρνηση της AI υπέρ της άμεσης υιοθέτησης. Το 97% των παραβιάσεων που σχετίζονται με την AI αφορούσαν συστήματα AI που στερούνταν κατάλληλων ελέγχων πρόσβασης. Επιπλέον, η πλειοψηφία των παραβιασθέντων οργανισμών (63%) δεν έχει πολιτικές διακυβέρνησης για τη διαχείριση της AI ή την πρόληψη του "shadow AI".

Το "shadow AI", δηλαδή η χρήση της AI χωρίς έγκριση ή εποπτεία από τον εργοδότη, αποτελεί ιδιαίτερη ανησυχία. Οι παραβιάσεις που οφείλονται σε περιστατικά ασφαλείας που σχετίζονται με το shadow AI αντιστοιχούσαν στο 20% των παραβιάσεων και πρόσθεσαν 670.000 δολάρια ΗΠΑ στο μέσο κόστος παραβίασης για οργανισμούς με υψηλά επίπεδα. Αυτά τα περιστατικά οδηγούν συχνά σε διακυβεύσεις προσωπικών αναγνωριστικών πληροφοριών (PII) πελατών (65%) και πνευματικής ιδιοκτησίας (40%), με τα δεδομένα να είναι αποθηκευμένα σε πολλαπλά περιβάλλοντα, αποκαλύπτοντας πώς ένα μη παρακολουθούμενο σύστημα AI μπορεί να οδηγήσει σε εκτεταμένη έκθεση.

Ανάκαμψη και Επενδύσεις για το Μέλλον

Η ανάκαμψη από μια παραβίαση είναι μια χρονοβόρα διαδικασία. Το 65% των οργανισμών δήλωσε ότι εξακολουθούσε να ανακάμπτει από μια παραβίαση δεδομένων, ενώ μόνο το 35% είχε ανακάμψει πλήρως. Το 76% των πλήρων ανακαμψεων χρειάστηκε περισσότερες από 100 ημέρες.

Για να ενισχύσουν την κυβερνοανθεκτικότητα και να διασφαλίσουν την επιχειρησιακή συνέχεια, οι εμπειρογνώμονες προτείνουν συγκεκριμένες προσεγγίσεις:

Ενίσχυση ταυτοποίησης πρόσβασης με AI και αυτοματοποίηση, καθώς οι επιτιθέμενοι συχνά "συνδέονται" αντί να "χακάρουν".
Αναβάθμιση των πρακτικών ασφάλειας δεδομένων της AI, καθώς τα δεδομένα είναι το "καύσιμο" της AI και πρωταρχικός στόχος.
Σύνδεση της ασφάλειας AI με τη διακυβέρνηση AI, καθώς η διατήρηση αυτών των τομέων και η διαχείρισή τους σαν ξεχωριστά τμήματα και λειτουργίες αυξάνει τον κίνδυνο και το κόστος.
Χρήση εργαλείων ασφαλείας AI και αυτοματοποίησης για ταχύτερη ανίχνευση και απόκριση.
Βελτίωση της ανθεκτικότητας μέσω τακτικής δοκιμής σχεδίων αντιμετώπισης περιστατικών (IR), σαφών ρόλων και περιορισμού πρόσβασης.

Συμπέρασμα

Σε έναν κόσμο όπου οι κυβερνοαπειλές είναι αναπόφευκτες, η επιχειρησιακή συνέχεια είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της κυβερνοανθεκτικότητας. Η έκθεση "Cost of a Data Breach Report 2025" καθιστά σαφές ότι η προληπτική διαχείριση των κινδύνων της AI, η ενίσχυση της διακυβέρνησης και η αξιοποίηση της AI ως εργαλείου άμυνας είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση του κόστους των παραβιάσεων, την επιτάχυνση της ανάκαμψης και τη διασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας των οργανισμών. Η επένδυση σε αυτές τις στρατηγικές δεν είναι πλέον πολυτέλεια, αλλά αναγκαιότητα για κάθε επιχείρηση που θέλει να επιβιώσει και να ευδοκιμήσει στο διαρκώς εξελισσόμενο ψηφιακό τοπίο.